Έρευνες και στατιστικές μελέτες, όπως του Η. Feifel, (Στάσεις Υγιών και Ψυχασθενών μπρος στο πρόβλημα του θανάτου), συνηγορούν με το ότι η μοντέρνα κοινωνία, μ’ όλες τις θαυμαστές εξελίξεις της στον τομέα της τεχνικής, είναι αρρωστημένη και από την πλευρά της ψυχοπαθολογίας συμβάλλει στη διαιώνιση των νευρώσεων, των διαταραχών προσαρμογής κ.λπ. ψυχοπαθολογικών εκδηλώσεων, πέρα από τους οποιουσδήποτε βιολογικούς, κληρονομικούς, γενετικούς κ.α. παράγοντες που αναντίρρητα δυνατόν να συμμετέχουν στην ψυχική και νοητική ασθένεια.
Το ερώτημα λοιπόν είναι: Υπάρχει τρόπος ψυχικής αποκατάστασης των υγιών ατόμων;
Θεωρούμε ότι τα νέα πρότυπα κοινωνικού γίγνεσθαι, εμπνευσμένα από την ατομική οικογενειακή και ομαδική ψυχοθεραπεία καθώς και τη σύγχρονη παιδαγωγική (Σχεσιοδυναμική), δύνανται τιθέμενα σ’ εφαρμογή να συντελέσουν στη δημιουργία κοινοτήτων και ομάδων (κιμπουτζίμς) μέσα στα οποία τα άτομα θα ωριμάζουν και θα διαβιώνουν βάσει κοινώς αποδεκτών κανόνων.
Τα δεδομένα και οι εμπειρίες της ομαδικής ψυχοθεραπείας όπως τις περιγράφει ο Ιrving Υαlom μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν κατευθυντήριες γραμμες για τα μέλη των κοινοτήτων αυτοανάπτυξης.
Είναι δε τα κάτωθι: 1) Η πληροφορική αντικειμενική ενημέρωση των μελών, 2) η θεμελίωση της ελπίδας και της πίστης στο λαό, 3) η αναγνώριση της παγκοσμιότητας της ανθρώπινης ατέλειας, 4) ο Αλτρουϊσμός, 5) η διορθωτική αποκατάσταση της πυρηνικής οικογένειας, 6) η ανάπτυξη αποδεκτών κοινωνικών τεχνικών συμπεριφοράς, 7) η συμπεριφορά απομίμησης, 8) η διαπροσωπική μάθηση και τέλος 9) η ομαδική συνοχή που οδηγεί στην αυτοεπιβεβαίωση και κάθαρση μελών και ατόμου.
Οι ανωτέρω εννέα δυναμικές κατευθύνσεις, μπορούν κατά τη γνώμη μας ν’ αποτελέσουν θεμέλιο δόμησης πρότυπων κοινοτήτων και στη χώρα μας, ανάλογων με τις 100 περίπου Κοινότητες εργασίας που υπάρχουν διάσπαρτες στη Δυτική Ευρώπη κατά πληροφορίες της Κλαιρ Χάτσετ Μπίσοπ του Έριχ Φρομμ, Κ. Κράτου, Γ.Β. Φρετς και Ρ. Κραίντερ.
Από αυτές αρκετά γνωστές στην Ελλάδα είναι του Βούλγαρου Μίκαεκλ Ούμπρομ Αϊβανχώφ στο ΒΟΝ FIN της Γαλλίας και του Λάνζα ντελ Βάστο μαθητού του Γκάντι, με γνωστότερες τις κοινότητες του Αshby στο Spring Hill Μassachusets, τη Scott Neering στο Vermont του Μαίην και τη Foundation Society στη Βαλτιμόρη του Μαίρυλαντ. Παρόμοιες επιτυχημένες κοινότητες αποτελούν οι αγροτικοί οικισμοί «Κιμπουτζίμς» του κράτους του Ισραήλ.
Προσεκτική εφαρμογή της εμπειρίας που προέκυψε από την ομαδική ψυχοθεραπεία επί τριάντα πέντε και άνω χρόνια – όπου λαβαίνει χώρα – στην κοινοτική πρακτική, είναι δυνατόν ν’ αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία ενός ανθρωπινότερου μοντέλου ζωής που θα έχει στόχο τη Νοητική και Ψυχική Αποκατάσταση του κοινωνικού συνόλου μέσα από αναπτυσσόμενες, πρωτοποριακές ηθικές, πνευματικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές φόρμες.
Βιβλιογραφία:
Βαλαώρας, Β.: «Υγιεινή», Eκδ. Παρισιάνου, Αθήνα 1962.
Φρομμ, Έριχ.: « Υγιής Κοινωνία», Εκδ. Μπουκουμάνη 1973.
Feifel, H.: «Atittudes toward Death in some Normal Mentally Ill», 1959.
Κοσμόπουλος, Α.: «Σχεσιοδυναμική, Παιδαγωγική του Προσώπου», Εκδ. κεντρική διάθεση, Γρηγόρη, Αθήνα, 1983.
Yalom I. D.: “The theory and Practice of Group Psychotherapy”, Basic Books, new York, London, 1970.
Το ανωτέρω άρθρο «Περί της ψυχικής αποκατάστασης των Υγιών» είναι αναδημοσίευση εργασίας του παιδοψυχιάτρου Ευαγγελάτου Γεώργιου τέως Διευθυντή Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου στο Καραμανδάνειο Νοσοκομείο παίδων [1]
[1] Η ανωτέρω εργασία τοιχοκολλήθηκε στο 3ο Συνέδριο Ψυχιατρικής πιθανώς το 1984, στην Ελλάδα, με ελάχιστη απήχηση μεταξύ των συναδέλφων. Τα πράγματα δεν ήταν ούτε τότε ώριμα όπως δεν είναι και σήμερα. Αντίθετα θα λέγαμε πως έχουμε παλινδρομήσει σε κατοχικές καταστάσεις ανθρώπινης συνύπαρξης όχι για να ζήσουμε ευτυχέστεροι, αλλά για να επιβιώσουμε. Το ερώτημα λοιπόν παραμένει πότε θα επιτευχθεί η ψυχική αποκατάσταση των υγιών; Το πως έχει απαντηθεί, το πότε παραμένει άγνωστο.
