Συμπτώματα χαρακτηριστικά του ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΤΗΣ ΥΒΡΕΩΣ
Το “Σύνδρομο της Ύβρεως” σήμερα, θεωρείται από την επιστήμη, επίκτητη ψυχική διαταραχή. Πάσχουν αρκετά άτομα από όλες τις κοινωνικές ομάδες, αλλά και πολιτικοί. Σχετικά με τους πολιτικούς που εμφάνιζαν αυτή την διαταραχή, ο Ντέιβιντ Όουεν, Ιατρός Νευρολόγος και Άγγλος πολιτικός, (είχε διατελέσει και υπουργός Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας),στο βιβλίο του «Ασθενείς ηγέτες στην εξουσία. Πόσο οι αρρώστιες επηρέασαν τους πολιτικούς τα τελευταία 100 χρόνια», περιγράφει την διαταραχή αυτή, και ποιοι πολιτικοί έπασχαν κατά την εκτίμησή του, από αυτό το σύνδρομο.
Το σύνδρομο αυτό έχει βασικά τα εξής χαρακτηριστικά. Ο πολιτικός που πάσχει, θεωρεί τους πολίτες απλώς ένα πεδίο όπου ασκεί την εξουσία του. Φροντίζει υπέρμετρα για τη δημόσια εικόνα του. Επιλέγει ενέργειες και δράσεις που ευνοούν αυτή την εικόνα του στον λαό. Ταυτίζει τον εαυτό του με το κράτος ή ακόμα και με το έθνος. Στις δημόσιες ομιλίες του μιλάει σαν μεσσίας, εκθειάζοντας τις ενέργειές του. Αγνοεί τις υποδείξεις και τις παρατηρήσεις του περιβάλλοντός του, αφού πιστεύει ότι έχει το αλάθητο και το προνόμιο να γνωρίζει μόνο αυτός την αλήθεια. Έχει υπερβολική αυτοπεποίθηση. Και τελικά χάνει την επαφή με την πραγματικότητα.
Ειδικότερα, η υπέρμετρη αίσθηση αυτοπεποίθησης τον οδηγεί στον αποκλεισμό κάθε λογικής συμβουλής, ενώ αρέσκεται μόνο στις κολακείες. Το σύνδρομο αυτό αποκτά μεγάλη σημασία, αφού οι ηγέτες που πάσχουν από αυτό επηρεάζουν τις τύχες των λαών τους, αλλά και άλλων λαών, πολλές φορές καθοριστικά.
«…Λέει, λοιπόν, ο γιατρός και πολιτικός David Owen: «…Το σύνδρομο (Hubris Syndrome) είναι μια διαταραχή, χωρίς προφανή φυσιολογική αιτία, που χαρακτηρίζεται από ένα σύνολο γνωρισμάτων (ενδείξεων ή συμπτωμάτων) τα οποία συνήθως εμφανίζονται μαζί. Τα συμπεριφορικά συμπτώματα που απαιτούνται για τη διάγνωση του Συνδρόμου της Ύβρεως κατά κανόνα εντείνονται όσο το άτομο παραμένει στην εξουσία. Για να γίνει διάγνωση του συνδρόμου, το άτομο πρέπει να εμφανίζει τουλάχιστον ΤΡΙΑ από τα συμπτώματα που αναφέρονται στην παρακάτω προτεινόμενη λίστα. Έτσι, το άτομο πάσχει από το Σύνδρομο της Υβρεως (όταν):
- Παρουσιάζει τη ναρκισσιστική τάση να θεωρεί τον κόσμο πεδίο στο οποίο ασκεί εξουσία και επιζητεί τη δόξα. Αδυνατεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα με τρόπο ρεαλιστικό και μη αυτοαναφορικό.
- Προτιμά τις ενέργειες που θεωρεί ότι τον παρουσιάζουν θετικά, π.χ. ευνοούν την εικόνα του.
- Δίνει δυσανάλογο βάρος στην εικόνα και στη γενική εντύπωση.
- Μιλάει με μεσσιανικό ύφος για τις ενέργειές του και υπερτονίζει τα επιτεύγματά του.
- Ταυτίζει τον εαυτό του με το κράτος σε τέτοιο βαθμό, που θεωρεί τις επιδιώξεις και τα συμφέροντα των δύο ταυτόσημα.
- Έχει την τάση να μιλάει για τον εαυτό του στο τρίτο πρόσωπο ή να χρησιμοποιεί τον πληθυντικό μεγαλοπρεπείας.
- Εμπιστεύεται απόλυτα την κρίση του και αγνοεί τις υποδείξεις των άλλων.
- Χαρακτηρίζεται από υπέρμετρη αυτοπεποίθηση με ψευδαισθήσεις παντοδυναμίας.
- Πιστεύει ότι δεν είναι υπόλογο στο ταπεινό δικαστήριο της κοινής γνώμης ή των συναδέλφων του, αλλά στο ανώτερο δικαστήριο της Ιστορίας ή του Θεού.
- Έχει την ακλόνητη πεποίθηση ότι το δικαστήριο αυτό θα τον δικαιώσει.
- Είναι παρορμητικό, παράτολμο και απερίσκεπτο.
- Δεν έχει επαφή με την πραγματικότητα. Αυτό συνδυάζεται συχνά με προοδευτική απομόνωση.
- Παρασύρεται από το «ευρύτερο όραμά του», κυρίως από την πεποίθηση ότι η στάση που θέλει να ακολουθήσει είναι ηθικώς ορθότερη, και παραβλέπει άλλες πτυχές της, όπως το αν είναι εφαρμόσιμη, το κόστος και τις ενδεχόμενες ανεπιθύμητες συνέπειες.
- Παρουσιάζει ανικανότητα να φέρει σε πέρας τις αποφάσεις του… Η ανικανότητα αυτή οφείλεται στην υπέρμετρη αυτοπεποίθησή του, που το κάνει να αδιαφορεί για τον τρόπο εφαρμογής της απόφασης…
Στον προηγούμενο αιώνα, με αυτά τα κριτήρια, φαίνεται ότι ορισμένοι πολύ γνωστοί αρχηγοί κρατών σε όλο τον κόσμο έπασχαν από αυτό το σύνδρομο. Όπως ο Ρούσβελτ, ο Μουσολίνι, ο Χίτλερ, ο Τσόρτσιλ, ο Μαο Τσε Τουνγκ, ο Αϊζενχάουερ, ο Ντε Γκολ, ο Τζον Κένεντι, ο Νίξον, η Θάτσερ, ο Ρέιγκαν, ο Μιτεράν, ο Γιέλτσιν, ο Σιράκ, ο Μπλερ, ο Τζορτζ Μπους τζούνιορ, ο Αριέλ Σαρόν και άλλοι. Σε μας τέτοιο παράδειγμα είναι ούτε ένας, ούτε δύο πολιτικοί αλλά πολύ εμφανές είναι το παράδειγμα του Γιάνη (με ένα ν για να ξεχωρίζει από την πλέμπα, τη λαϊκούρα) ο Βαρουφάκης. Παρακαλώ, προσέξτε. Όχι μόνο ΤΡΙΑ από τα παραπάνω συμπτώματα, αλλά σχεδόν ΟΛΑ τα παρουσιάζει ο νάρκισσος. Το χειρότερο, όμως, είναι το γεγονός ότι αυτά τα συμπτώματα παρουσιάζονται σε άτομα που ασκούν εξουσία, αλλά ο δικός μας συνεχίζει να τα εμφανίζει και τώρα που δεν έχει απολύτως καμία εξουσία. Είναι σε πολύ προχωρημένο στάδιο η αρρώστια του. Σε μια συνέντευξή του στον Αλέξη Παπαχελά είπε και το εξής ασύλληπτο: «Ακόμα και ο Θεός να γινόταν πρωθυπουργός, ακόμα και εγώ…». Με άλλα λόγια βάζει τον εαυτό του πάνω και από τον Θεό ο αθεόφοβος! Σημειώστε ακόμα τα συμπτώματα 9 και 10 και θυμηθείτε τι είπε πρόσφατα για τα δικαστήρια και τα στρατοδικεία που δεν φοβάται!
ΥΓ. Ο δρ Σόιμπλε στην πρόσφατη συνέντευξή του στον Αλέξη Παπαχελά τον απαξίωσε πλήρως, λέγοντας: «…για να είμαι ειλικρινής, αυτά που λέει ο συνάδελφος Βαρουφάκης απέχουν τόσο από την πραγματικότητα ώστε δεν μπορώ να ασχοληθώ πραγματικά μαζί τους».
Ο λόρδος Όουεν βέβαια, στο βιβλίο του αναφέρεται σε πολιτικούς ηγέτες του προηγούμενου αιώνα. Εάν όμως κάποιος αναλύσει με τα ίδια κριτήρια συμπεριφορές σύγχρονων ηγετών, εύκολα θα διαπιστώσει ότι αρκετοί μπορεί να θεωρηθεί ότι πάσχουν από “το σύνδρομο της ύβρεως”. Αυτό συμβαίνει στο διεθνές περιβάλλον , αλλά και στην χώρα μας, όπως ήδη αναφέραμε.
Ένα επιστημονικό ερώτημα είναι, π;ώς δημιουργείται αυτό το σύνδρομο;
Βασική προϋπόθεση είναι να υπάρχει το ανάλογο υπόστρωμα. Αλλά μπορεί και το ανάλογο περιβάλλον να το δημιουργήσει.
Γ. E.
Πρόσφατα Σχόλια