Προλογικό Σημείωμα
Ως απλός άνθρωπος που πορεύομαι μέσα στον αγώνα της Πίστης όπως ο καθένας από εμάς, διάβασα προσφάτως ένα εκτενές κείμενο που επιχειρούσε να καταγγείλει τις πλάνες του Οικουμενισμού. Αν και η πρόθεσή του φάνηκε να είναι η προάσπιση της Ορθοδόξου Πίστεως, εντούτοις με λύπη διαπίστωσα πως πολλές εκφράσεις και τοποθετήσεις που χρησιμοποιήθηκαν δεν συνάδουν με το πνεύμα του Χριστού ούτε οικοδομούν την ψυχή, που σήμερα διψά περισσότερο από ποτέ για την Αλήθεια «ἐν ἀγάπῃ».
Δεν παρέθεσα τελικά αυτό το αρχικό άρθρο, γιατί πιστεύω βαθιά ότι η Αλήθεια δεν κραυγάζει· ούτε εξευτελίζει· ούτε μάχεται με τρόπους του κόσμου. Η Αλήθεια έχει ήδη τον Λόγο — και ο Λόγος είναι ο Χριστός (Ἰωάν. 1,1). Δεν έχουμε ανάγκη να προσθέσουμε σε Αυτόν· έχουμε μόνο να πορευτούμε με Εκείνον.
Η Πίστη μας, η οποία «ἅπαξ παρεδόθη τοῖς ἁγίοις» (Ἰούδα 3), δεν χρειάζεται υπερασπιστές που τραυματίζουν την Εικόνα του Θεού στον αδελφό τους. Χρειάζεται μάρτυρες, γνήσιους, που στέκονται με δάκρυα, διάκριση και θυσία, κρατώντας «τόν καλόν λογισμόν» μέχρι τέλους.
Έτσι, αντί να αναδημοσιεύσω εκείνο το κείμενο, αποφάσισα να παραθέσω έναν άλλο λόγο, ο οποίος γράφτηκε εν προσευχή, με εσωτερικό τρόμο ενώπιον του Μυστηρίου και με μοναδικό σκοπό να δοξαστεί ο Χριστός και να οικοδομηθούν οι ψυχές. Αντί να καταγγείλω, επέλεξα να απαντήσω με πράο και ησύχιο πνεύμα, με γνώμονα την ευθύνη που φέρουμε ως μέλη του Σώματος του Χριστού: να διαφυλάξουμε την Πίστη, αλλά και να οικοδομήσουμε τις ψυχές χωρίς σκανδαλισμό.
Όποιος αγαπά την Ορθοδοξία, δεν την υπερασπίζεται με πέτρες· αλλά με Χάρη.
Η Αλήθεια έχει τον Λόγο. Και η Αλήθεια είναι ο Χριστός.
1. ΠΕΡΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ
Ο Οικουμενισμός δεν είναι μια απλή θεολογική ή ακαδημαϊκή προσέγγιση· είναι ένα πνευματικό ρεύμα, το οποίο –κατά τη μαρτυρία του π. Εφραίμ Κατουνακιώτη– φέρει πνεύμα πονηρίας και δεν έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα. Δεν μιλάμε για ένα ρεύμα ιδεών αλλά για μια αλλοίωση της Πίστης. Και εδώ είναι το σημείο που δεν πρέπει να παραβλέψουμε:
Η Ορθοδοξία δεν είναι απλώς μία από τις θρησκείες του κόσμου. Είναι η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία. Η συνάντηση ή συνύπαρξη με άλλες ομολογίες δεν μπορεί να γίνεται εις βάρος αυτής της Αλήθειας.
Ο Οικουμενισμός δεν είναι ένωση εν Αληθεία αλλά ένωση εν ασαφεία. Είναι ένωση χωρίς μετάνοια και δογματική κοινότητα, δηλαδή χωρίς να καταργηθεί το ψεύδος και να προσχωρήσει ο άλλος στην Αλήθεια.
Οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Μάρκος ο Ευγενικός, ο Φώτιος ο Μέγας, ο Γρηγόριος Παλαμάς, όχι μόνο δεν κοινωνούσαν με αιρετικούς, αλλά θεωρούσαν πνευματική αυτοκτονία κάθε μορφή συλλειτουργίας, και πολύ περισσότερο αναγνώρισης μυστηρίων εκτός Εκκλησίας.
Η μαρτυρία του π. Εφραίμ, ότι το κελλί του «γέμισε δυσωδία» όταν προσευχήθηκε για να λάβει απάντηση από τον Κύριο, είναι συγκλονιστική και τότε βρισκόμαστε ενώπιον χαρισματικής αποκάλυψης που φανερώνει ποια πνεύματα εμπλέκονται στον Οικουμενισμό.
2. ΠΕΡΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ & ΝΕΑΣ ΤΑΞΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ
Η συσχέτιση Οικουμενισμού και Παγκοσμιοποίησης δεν είναι τυχαία· προβάλλεται η εικόνα ενός ενιαίου σχεδίου για την πνευματική και πολιτική εξομοίωση των πάντων. Αυτό το σημείο είναι καίριο, διότι:
Η Νέα Τάξη δεν ζητά απλώς να ενώσει, αλλά να εξαφανίσει κάθε μοναδικότητα, εθνική, θρησκευτική, πνευματική.
Η Ορθοδοξία δεν είναι εθνικισμός· είναι καθολική Αλήθεια, αλλά η Αλήθεια δεν διαλύεται στο όνομα της παγκόσμιας αγάπης. Η αγάπη χωρίς αλήθεια είναι ψεύτικη και δαιμονική.
Όπως γράφει και ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς: «Ο Οικουμενισμός είναι η παναιρέσις των εσχάτων ημερών». Είναι η πιο ύπουλη μορφή πλάνης, γιατί φοράει το προσωπείο της “ενότητας”.
Οι μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία (όπως η Θρησκειολογία) πράγματι έχουν στόχο να αποδομήσουν την Ορθόδοξη ταυτότητα των παιδιών.
Η Ελλάδα ως πνευματική πατρίδα της Ορθοδοξίας πληγώνεται βαθιά από την απουσία Πίστης σε κέντρα λήψης αποφάσεων.
Όμως, όπως λέγει και ο άγιος Παΐσιος: «Δεν μας φταίνε τόσο οι κυβερνήσεις όσο η πνευματική μας ακηδία». Η πτώση ξεκινά πρώτα από μέσα μας.
Η ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Είναι βασική δογματική αλήθεια πως:
«Η Εκκλησία είναι μία· αυτή που ίδρυσε ο Χριστός».
Όλοι οι άλλοι είναι θρησκευτικές κοινότητες, όχι Εκκλησίες με μυστήρια. Η χρήση του όρου «Εκκλησία» για Ρωμαιοκαθολικούς ή Προτεστάντες δεν είναι θεολογικά αποδεκτή από την Πατερική παράδοση.
Ο Άγιος Νεκτάριος, ο Άγιος Αθανάσιος ο Πάριος, ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης — όλοι αρνούνταν την αποδοχή του «μυστηρίου» χωρίς ορθή πίστη.
Το σύγχρονο ρεύμα της “Μεταπατερικής Θεολογίας” είναι απομάκρυνση από το φρόνημα της Εκκλησίας.
«Η Ορθοδοξία δεν είναι διαπραγματεύσιμη.»
Η ενότητα επιτρέπεται μόνο εν Μετανοία και Ορθοδοξία, όχι εν ψεύδει και συναισθηματική “αγάπη” χωρίς Αλήθεια.
«Ο Χριστός είναι η μόνη μας Πατρίδα. Όποιος θυσιάσει την Αλήθεια Του για χάρη της ειρήνης του κόσμου, γίνεται εχθρός και του Θεού και του ανθρώπου.»
– Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ
Ο Οικουμενισμός ως ψευδώνυμη ένωση
Η Ορθόδοξη Εκκλησία, κατά την πίστη των Πατέρων, είναι «η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία». Κάθε ένωση με αιρετικούς χωρίς ομολογία πίστεως, χωρίς μετάνοια και ένταξη στην Μία Εκκλησία, δεν είναι αληθινή ένωση αλλά πλάνη.
-Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς: «Ο Οικουμενισμός είναι η παναιρέσις των εσχάτων ημερών».
– Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός: «Οὐκ ἔχομεν κοινὰ μὲτ᾽ αὐτῶν· οὐδέ μοι δοκεῖ ἐκεῖνοι ἐκκλησία εἶναι».
Η ένωση των ανθρώπων είναι καρπός του Αγίου Πνεύματος, όχι συνέπεια συμβιβασμών στη θεολογία. Ο Χριστός ήλθε να φέρει «μάχαιρα», να διαχωρίσει το φως από το σκοτάδι (Ματθ. 10,34).
Η Μαρτυρία του π. Εφραίμ Κατουνακιώτη Όταν ρωτήθηκε τί είναι ο Οικουμενισμός, είπε:
«Προσευχήθηκα και ρώτησα τον Χριστό. Το κελλί μου γέμισε από αφόρητη δυσωδία. Κατάλαβα ότι έχει πνεύμα πονηρίας και κυριαρχείται από ακάθαρτα πνεύματα. Δεν έχει το Πνεύμα το Άγιο.»
Αυτή η εμπειρία δεν είναι θεολογικό επιχείρημα — είναι πνευματική διαίσθηση και φωνή αφυπνίσεως.
Πνευματική στάση και πατερικός λόγος
Ο Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης μάς καλεί:
«Μη σιωπάς όταν η Πίστη κινδυνεύει. Η σιωπή είναι προδοσία. Μίλα με αγάπη, αλλά μίλα.»
Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει:
«Καλύτερα να χωρίσεις από όλους τους ανθρώπους, παρά να χωρίσεις από την Αλήθεια.»
Προσέγγιση με λόγο Χριστού, όχι οργής
Δεν σωζόμαστε με οργή, ούτε οικοδομούμε με κατάκριση. Η αγάπη προς την Εκκλησία πρέπει να εκφράζεται με προσευχή, θυσία και ομολογία, όχι με απαξίωση προσώπων.
«Η αγάπη χαίρει εις την αλήθειαν» (Α΄ Κορ. 13,6)
Άγιος Παΐσιος: «Μη φοβηθείτε, ούτε να τα βάλετε με κανέναν. Μόνο να προσεύχεστε και να κρατάτε την πίστη ανόθευτη.»
«Πάσα διδασκαλία που δεν έχει την αλήθεια του Χριστού, είναι σκιά θανάτου.» — Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος
Η αποστολή της εποχής μας
Δεν είμαστε θεματοφύλακες παραδόσεων από φιλοτιμία εθνική ή πολιτισμική. Είμαστε μέλη Σώματος Ζώντος, της Εκκλησίας του Χριστού. Η εποχή μας ζητά μάρτυρες, όχι φωνασκούντες.
Κρατάμε την Πίστη με δάκρυα, όχι με καταγγελίες. Και προσευχόμαστε:
«Φύλαξον, Κύριε, την Εκκλησίαν Σου, και οδήγησον ημάς εις πάσαν την αλήθειαν.»
Ο Χριστός είναι η Αλήθεια. Και η Αλήθεια δεν έχει ανάγκη υπεράσπισης, αλλά μαρτυρίας. Ας γίνουμε αυτή η μαρτυρία.
«Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ Θεού ζώντος, φύλαξον ημάς από την πλάνη του συγχρωτισμού, της ισοπέδωσης και της προδοσίας της Πίστεως. Δος εις ημάς διάκριση, αγάπη, ταπείνωση και θάρρος να κρατήσουμε την Αλήθεια μέχρι τέλους. Αμήν.»
ΜΙΑ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΠΡΟΣΘΗΚΗ
Η Μεταπατερική Θεολογία – Μία Ψευδώνυμη Εξέλιξη ή Πνευματική Αποστασία;
«Στήκετε, καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις ἃς ἐδιδάχθητε…» (Β’ Θεσ. 2:15)
Η Μεταπατερική Θεολογία, όπως προβάλλεται στους θεολογικούς κύκλους των τελευταίων δεκαετιών, επιχειρεί να παρουσιάσει μια υποτιθέμενη “συνέχιση” ή “επικαιροποίηση” της πατερικής παραδόσεως. Υπό το πρόσχημα της ανανέωσης και της εκφραστικής προσαρμογής στην “ύστερη νεωτερικότητα”, προσπαθεί να αποδεσμεύσει την Ορθοδοξία από την «εγκλωβισμένη» πατερική ερμηνεία της Θείας Αποκαλύψεως, και να εισάγει μια πιο «ανοιχτή», διαλογική, σχεσιακή και ιστορικά εξελισσόμενη θεολογική οπτική. Όμως το ερώτημα παραμένει αναμμένο στη συνείδηση των πιστών: είναι αυτή η εξέλιξη συνέχεια ή αποστασία;
1. Ποια είναι η βάση της Πατερικής Θεολογίας;
Οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας δεν είναι σχολιαστές του παρελθόντος αλλά ζώντες μάρτυρες του Πνεύματος. Δεν μας άφησαν μία “άποψη” αλλά μία οδό σωτηρίας. Η Πατερική Θεολογία είναι θεολογία του Αγίου Πνεύματος: προσευχητική, μυστική, σταυρική, εμπειρική. Κάθε τι που γράφτηκε από έναν Πατέρα της Εκκλησίας γεννήθηκε μέσα από την άσκηση, τα δάκρυα και το βίωμα του Χριστού.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γράφει: «Ου πάντων τα βαθέα Θεού. Ουδέ πάντων το φθέγγεσθαι περί Θεού».Δεν μπορούμε να μιλούμε για τον Θεό, αν δεν έχουμε κοινωνήσει το Πνεύμα Του. Οι Πατέρες μιλούν εκ του Φωτός. Η αλήθεια τους δεν είναι φιλοσοφία – είναι θέωση.
2. Τι είναι η Μεταπατερική Θεολογία;
Η λεγόμενη Μεταπατερική ή Υστεροπατερική Θεολογία προτείνει:
- Την “υπέρβαση” των διαφορών Ορθοδοξίας και Ετεροδοξίας υπέρ ενός νέου οικουμενικού ήθους.
- Την αμφισβήτηση της αυθεντίας των Πατέρων ως καθολικού μέτρου της αλήθειας.
- Την αποδοχή της ιστορικότητας και της πολιτισμικής σχετικότητας της θεολογικής σκέψης.
- Την ανάγκη “αναθεώρησης” πατερικών θέσεων που κρίνονται “αντιδραστικές” ή “παρωχημένες”.
Αυτό το ρεύμα θεολογίας είναι καρπός συνύπαρξης με την Οικουμενιστική προσέγγιση και με την ακαδημαϊκή θεολογία της Δύσεως. Δεν βασίζεται σε εμπειρία Θεού αλλά σε προβληματική θεώρηση του ιστορικού Λόγου.
3. Ποια είναι τα θεολογικά προβλήματα της Μεταπατερικής προσέγγισης;
- Υποκειμενισμός: Η αλήθεια δεν θεωρείται αποκεκαλυμμένη και απόλυτη, αλλά σχετική με βάση τον πολιτισμό, την εποχή και το άτομο. Έτσι, υποσκάπτεται η δογματική σταθερότητα της Εκκλησίας.
- Απόρριψη Πατερικής Συνέχειας: Θεωρούνται οι Πατέρες ως “ενδιαφέροντες” αλλά όχι ως κριτήριο αληθείας. Προωθείται η ιδέα ότι κάθε εποχή χρειάζεται νέα θεολογία.
- Συμφιλίωση με την αίρεση: Σε πολλές περιπτώσεις, οι υποστηρικτές της Μεταπατερικής θεολογίας προτείνουν μία ενωτική ματιά στους ετερόδοξους, χωρίς απαιτήσεις μετανοίας ή ορθής πίστεως.
- Θεολογία χωρίς Άγιο Πνεύμα: Καθώς απορρίπτεται η ασκητική και χαρισματική διάσταση της Παράδοσης, η θεολογία καθίσταται λόγος περί Θεού χωρίς Θεό.
4. Ο Πατερικός Αντίλογος
- Ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς τονίζει: «Η Εκκλησία είναι ολόκληρη Πατερική. Ό,τι δεν είναι Πατερικό, δεν είναι και Εκκλησιαστικό.»
- Ο Άγιος Επιφάνιος Κύπρου λέει: «Η μία πίστη δόθηκε άπαξ και δεν μπορεί να τροποποιείται.»
- Ο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός αντιστέκεται στην ιδέα συμβιβασμού με την πλάνη: «Ουκ έχομεν κοινά μετά των αιρετικών.»
Η Μεταπατερική Θεολογία είναι, στην ουσία της, μετα-ορθόδοξη: μια αλλοίωση της ζωής της Εκκλησίας με θεολογικό προσωπείο.
5. Η Πνευματική μας Στάση
Δεν χρειάζεται μίσος ή φανατισμός. Ούτε υστερικές κραυγές ή στείρες καταγγελίες. Εκείνο που χρειάζεται είναι:
- Να γνωρίζουμε την Παράδοση της Εκκλησίας.
- Να μελετούμε τους Πατέρες και όχι τα περί Πατέρων.
- Να ζούμε τα Μυστήρια με καθαρή συνείδηση.
- Να προσευχόμαστε με διάκριση για όσους σφάλουν και σκανδαλίζουν.
Όπως έλεγε ο Άγιος Παΐσιος: «Η πιο δυνατή διαμαρτυρία είναι η προσευχή και η αγιότητα.»
6. Συμπέρασμα – Κάλεσμα
Η λεγόμενη Μεταπατερική Θεολογία είναι η απόπειρα αποκοπής από τη ζώσα Ρίζα του Χριστού. Δεν είναι τίποτε άλλο από μια σύγχρονη, φιλολογική και κοσμική μετάλλαξη της Ορθοδόξου Θεολογίας.
Καλούμαστε όχι να τη μισήσουμε, αλλά να την διακρίνουμε και να σταθούμε με θάρρος στην Πίστη:
«Ἀγωνίζεσθε τῇ πίστει τῇ ἅπαξ παραδοθείσῃ τοῖς ἁγίοις.» (Ἰούδα 3)
Ο Χριστός δεν μάς παρέδωσε εξέλιξη αλλά πληρότητα. Οι Άγιοι δεν μάς άφησαν γνώμες αλλά Ομολογία. Η Εκκλησία δεν ζητά εκσυγχρονισμό αλλά καρδιές που επιστρέφουν στην Αλήθεια.
«Ἡ Ἀλήθεια τοῦ Κυρίου μένει εἰς τὸν αἰῶνα.» (Ψαλμ. 116:2)
*Το κείμενο αυτό δεν είναι μια κρίση, αλλά μια δέηση.
Γράφεται από ανάγκη να μην σιγήσουμε όταν η Πίστη νοθεύεται.
Πρόσφατα Σχόλια